تاریخچه حسابداری:
نگهداری دفاتر حسابداری- گرچه به شکل بسیار ساده – ازقرن ها پیش درتاریخ بشرمعمول بود است. بابلی ها پرداخت حقوق ودستمزد راباخط میخی بر الواح گلی نقش می کردند.مصریان قدیم درآمدوهزینه موسسات دولتی وعملیات ومعاملات بنگاه های بازرگانی راروی کاغذ پاپیروس ثبت مینمودند.
اولین کتاب چاپی درباره دفترداری دوبل متعلق به یک راهب ایتالیایی به نام لوکا پاچیولی است که درسال 1494 میلادی منتشر گردید وبسیاری از اصول دفترداری وحسابداری زمان ما عینا درآن ملاحظه میشود. به نظر بعضی از محققان احتمال می رود رساله دفتر داری دوبل پاچیولی با استفاده از نسخه خطی کتاب بند توکترولی, تهیه شده باشد.
بتدریج با تشکیل بازارهای سرمایه وشرکت های سهامی,نیاز به حسابداری و حسابرسی حرفه ای اجتناب ناپذیر گردید.
طبق یکی از تعاریف جدید حسابداری عبارت است ازیک سیستم اطلاعاتی که از طریق شناسایی ثبت طبقه بندی تلخیص وگزارشگری رویدادهای مالی اطلاعات لازم را در اختیار استفاده کنندگان قرارمی دهد.
مفروضات حساب داری مفروضاتی هستند که زیربنای صورت های مالی واحدهای اقتصادی ومنشأ وشالوده اصول حسابداری راتشکیل می دهند. براساس فرض تعهدی درامدها به محض تحقق وهزینه ها به محض تحمیل شناسایی میشوند بدون توجه به زمان دریافت یاپرداخت وجه نقد مربوطه.
براساس فرض تفکیک شخصیت برای هرموسسه شخصیتی جدا ازمالکان ان وهمچنین جدا ازسایر موسسات موجود درجامعه در نظر گرفته می شود.فرض تداوم فعالیت بدین معنی است که عملیات موسسه دراینده قابل پیش بینی تداوم خواهد یافت وقصدانحلال یا توقف فعالیت ان وجود ندارد .
طبق فرض دوره مالی عمرطولانی یک موسسه به دوره های زمانی مساوی که معمولا یک ساله است تقسیم می شود وبرای هردوره مالی گزارش های مالی جداگانه ای داده می شود به این دوره های زمانی اصطلاحا (دوره مالی یاحسابداری) می گویند.
به هردوره مالی که برابریک سال کامل باشد یک(سال مالی) می گویند.
اصول حسابداری قواعدی کلی است که حسابداران به عنوان مبنای اجرای کار در کلیه مراحل حسابداری مورد استفاده قرارمی دهند. به موجب اصل بهای تمام شده تاریخی تمام رویدادهای مالی به بهای تمام شده درتاریخ وقوع ثبت ودرصورت های مالی منعکس می شوند وچنانچه بعدا ارزش پولی انها افزایش یابداین افزایش شناسایی وثبت نمی شود.
براساس اصل تحقق درامدهادر زمان تحقق(عاید شدن)شناسایی می شوند بدون توجه به زمان دریافت وجه نقد مربوطه.
معمولا زمانی درامد راتحقق یافته فرض می کنند که فرایند کسب سود کامل شده یا حداقل قسمت اعظم ان کامل شده باشد.
براساس اصل مقابله درامدها باهزینه ها یا اصل تطابق برای اندازگیری سود یا زیان هر دوره باید هزینه های هر دوره با درامدهای همان دوره مقابله نمود.
براساس اصل افشاء حقایق باید تمامی اطلاعاتی که به نحوی می تواند درتصمیم گیری استفاده کنندگان از اطلاعات مالی تاثیر گذار باشد افشاء شود.
واحدهای اقتصادی را ازلحاظ مالکیت نحوه اداره قصد انتفاع نوع فعالیت وجنبه های مختلف دیگر می توان گروه بندی کرد.
موسساتی که به طورمستقیم یا غیر مستقیم درمالکیت ومدیریت دولت نهادها وسازمان های دولتی یاشهرداریها هستند را(موسسات بخش عمومی)می گویند.
واحدهایی که توسط عده ای از اشخاص حقیقی یا حقوقی به منظور رفع نیازمندی های مشترک وبهبود وضع اقتصادی اعضا از طریق خودیاری وکمک وهمکاری متقابل تشکیل شدهاند ودر مالکیت اعضاء هستند را(مؤسسات بخش تعاونی)می کویند.
کلیه واحدهایی که در مالکیت ومدیریت اشخاص حقیقی وحقوقی خصوصی قرار دارند (مؤسسات بخش خصوصی) می گویند.
مؤسساتی که هدف از تشکیل انها کسب منافع مادی (سود) نباشد را مؤسسات غیرانتفاعی می گویند. مؤسساتی که باهدف کسب منافع مادی تشکیل شده اند مؤسسات انتفاعی محسوب می شوند.موسسات را از نظر نوع فعالیت میتوان به سه دسته خدماتی – بازرگانی و تولیدی طبقه بندی نمود.
اولین کتاب چاپی درباره دفترداری دوبل متعلق به یک راهب ایتالیایی به نام لوکا پاچیولی است که درسال 1494 میلادی منتشر گردید وبسیاری از اصول دفترداری وحسابداری زمان ما عینا درآن ملاحظه میشود. به نظر بعضی از محققان احتمال می رود رساله دفتر داری دوبل پاچیولی با استفاده از نسخه خطی کتاب بند توکترولی, تهیه شده باشد.
بتدریج با تشکیل بازارهای سرمایه وشرکت های سهامی,نیاز به حسابداری و حسابرسی حرفه ای اجتناب ناپذیر گردید.
پیشینه حسابداری در ایران نیز به نخستین تمدن هایی برمی گردد که در این سرزمین پا گرفت ومدارک حسابداری متنوع ومتعددی برای اداره امور حکومتی واجرای فعالیت های اقتصادی ابداع شدکه در پاسخ به نیازهای زمان,سیرتحولی وتکاملی داشته است.
کلیات
تصمیم گیری صحیح نیازمند وجود اطلاعات به موقع وقابل اتکا است.برهمین اساس حسابداری به عنوان یک سیستم اطلاعاتی نقش بسیارمهمی در عرصه فعالیت های اقتصادی دارد.طبق یکی از تعاریف جدید حسابداری عبارت است ازیک سیستم اطلاعاتی که از طریق شناسایی ثبت طبقه بندی تلخیص وگزارشگری رویدادهای مالی اطلاعات لازم را در اختیار استفاده کنندگان قرارمی دهد.
مفروضات حساب داری مفروضاتی هستند که زیربنای صورت های مالی واحدهای اقتصادی ومنشأ وشالوده اصول حسابداری راتشکیل می دهند. براساس فرض تعهدی درامدها به محض تحقق وهزینه ها به محض تحمیل شناسایی میشوند بدون توجه به زمان دریافت یاپرداخت وجه نقد مربوطه.
براساس فرض تفکیک شخصیت برای هرموسسه شخصیتی جدا ازمالکان ان وهمچنین جدا ازسایر موسسات موجود درجامعه در نظر گرفته می شود.فرض تداوم فعالیت بدین معنی است که عملیات موسسه دراینده قابل پیش بینی تداوم خواهد یافت وقصدانحلال یا توقف فعالیت ان وجود ندارد .
طبق فرض دوره مالی عمرطولانی یک موسسه به دوره های زمانی مساوی که معمولا یک ساله است تقسیم می شود وبرای هردوره مالی گزارش های مالی جداگانه ای داده می شود به این دوره های زمانی اصطلاحا (دوره مالی یاحسابداری) می گویند.
به هردوره مالی که برابریک سال کامل باشد یک(سال مالی) می گویند.
اصول حسابداری قواعدی کلی است که حسابداران به عنوان مبنای اجرای کار در کلیه مراحل حسابداری مورد استفاده قرارمی دهند. به موجب اصل بهای تمام شده تاریخی تمام رویدادهای مالی به بهای تمام شده درتاریخ وقوع ثبت ودرصورت های مالی منعکس می شوند وچنانچه بعدا ارزش پولی انها افزایش یابداین افزایش شناسایی وثبت نمی شود.
براساس اصل تحقق درامدهادر زمان تحقق(عاید شدن)شناسایی می شوند بدون توجه به زمان دریافت وجه نقد مربوطه.
معمولا زمانی درامد راتحقق یافته فرض می کنند که فرایند کسب سود کامل شده یا حداقل قسمت اعظم ان کامل شده باشد.
براساس اصل مقابله درامدها باهزینه ها یا اصل تطابق برای اندازگیری سود یا زیان هر دوره باید هزینه های هر دوره با درامدهای همان دوره مقابله نمود.
براساس اصل افشاء حقایق باید تمامی اطلاعاتی که به نحوی می تواند درتصمیم گیری استفاده کنندگان از اطلاعات مالی تاثیر گذار باشد افشاء شود.
واحدهای اقتصادی را ازلحاظ مالکیت نحوه اداره قصد انتفاع نوع فعالیت وجنبه های مختلف دیگر می توان گروه بندی کرد.
موسساتی که به طورمستقیم یا غیر مستقیم درمالکیت ومدیریت دولت نهادها وسازمان های دولتی یاشهرداریها هستند را(موسسات بخش عمومی)می گویند.
واحدهایی که توسط عده ای از اشخاص حقیقی یا حقوقی به منظور رفع نیازمندی های مشترک وبهبود وضع اقتصادی اعضا از طریق خودیاری وکمک وهمکاری متقابل تشکیل شدهاند ودر مالکیت اعضاء هستند را(مؤسسات بخش تعاونی)می کویند.
کلیه واحدهایی که در مالکیت ومدیریت اشخاص حقیقی وحقوقی خصوصی قرار دارند (مؤسسات بخش خصوصی) می گویند.
مؤسساتی که هدف از تشکیل انها کسب منافع مادی (سود) نباشد را مؤسسات غیرانتفاعی می گویند. مؤسساتی که باهدف کسب منافع مادی تشکیل شده اند مؤسسات انتفاعی محسوب می شوند.موسسات را از نظر نوع فعالیت میتوان به سه دسته خدماتی – بازرگانی و تولیدی طبقه بندی نمود.